دی
بلاگ، ویژگیهای برتر کامپوزیتهای دندان ترایمدی (Trimedi)
انقباض پلیمریزاسیون و تنش ناشی از آن
انقباض پلیمریزاسیون در مقابل تنش ناشی از آن: چالشی اساسی در ترمیمهای دندانی
کامپوزیتهای رزینی به عنوان یکی از پرکاربردترین مواد در ترمیمهای دندانی، همواره با چالشی به نام انقباض پلیمریزاسیون و تنش ناشی از آن مواجه هستند. این پدیده زمانی رخ میدهد که مونومرهای رزین طی فرایند پلیمریزاسیون به پلیمر تبدیل میشوند و در نتیجه حجم ماده کاهش مییابد. این کاهش حجم منجر به ایجاد تنشهایی میشود که ممکن است بر چسبندگی به دیوارههای حفره، ایجاد میکرولیکیج و حتی شکست ترمیم تأثیر منفی بگذارد.
انقباض پلیمریزاسیون در مقابل تنش ناشی از انقباض: این موضوع چه اهمیتی برای کامپوزیت شما دارد؟
آیا تفاوت بین انقباض و تنش ناشی از انقباض را میدانید و چرا این موضوع مهم است؟ اگرچه این دو اصطلاح اغلب به جای یکدیگر استفاده میشوند، اما در واقع دو پیامد بسیار متفاوت از پلیمریزاسیون کامپوزیت هستند و میتوانند به طور چشمگیری بر موفقیت ترمیم شما تأثیر بگذارند.
انقباض پلیمریزاسیون
درست مانند یک ژاکت پشمی که در یک خشککن داغ کوچک میشود، کامپوزیتها نیز در حین پلیمریزاسیون کوچک میشوند. این فرآیندی است که در آن مولکولهای ساده به نام مونومرها با هم ترکیب میشوند تا مولکولهای بزرگتر و پیچیدهتری به نام پلیمر تشکیل دهند. بسته به نوع مونومرهایی که با هم ترکیب میشوند، محصول نهایی میتواند خواص فیزیکی منحصربهفردی مانند استحکام یا کشسانی داشته باشد. با این حال، پلیمریزاسیون میتواند برخی پیامدهای نامطلوب و اجتنابناپذیر نیز داشته باشد.
برای کامپوزیتهای ترمیمی، زمانی که رزین از یک حالت نیمهمایع یا خمیر به یک جامد تبدیل میشود، تراکم آن همراه با حجم کلیاش تغییر میکند و در واقع کوچکتر میشود. مواد متداول طی فرایند کیورینگ (پخت نوری) حدود 1.5 تا 5 درصد انقباض پیدا میکنند.
عوامل موثر بر انقباض پلیمریزاسیون
- عامل پیکربندی (C-Factor):
- حفرههایی که به چندین سطح متصل هستند، مانند حفرههای کلاس I و V، بیشترین استرس را تجربه میکنند.
- انتخاب تکنیکهای ترمیمی با C-Factor پایین میتواند به کاهش استرس کمک کند.
- ترکیب رزین:
- استفاده از مونومرهایی با وزن مولکولی بالا و ویسکوزیته مناسب، انقباض را کاهش میدهد.
- در کامپوزیتهای ما، انتخاب مواد اولیه بر اساس این اصول علمی انجام شده است.
- مقدار فیلر:
- افزایش حجم فیلر باعث کاهش حجم ماتریکس رزین و کاهش انقباض میشود. کامپوزیتهای نانوهیبریدی ما با درصد فیلر بالا، استحکام و کاهش انقباض را تضمین میکنند.
تنش ناشی از انقباض
تصور کنید ژاکت پشمی محبوبتان را به اشتباه کوچک کردهاید. اگر تصمیم بگیرید همچنان آن را بپوشید چه اتفاقی میافتد؟ جدا از اینکه تنگ و ناراحتکننده خواهد بود، این ژاکت کوچکشده فضای کمتری اشغال خواهد کرد – و در نواحی مثل مچ دست، کمر و آستینها فاصله ایجاد میکند.
این دقیقاً تفاوت اساسی بین انقباض و تنش ناشی از انقباض است. بهطور مستقل، ژاکت کوچکشده یا کامپوزیت پلیمریزهشده کوچکتر شده و فضای کمتری اشغال میکند – اما وقتی روی بدن یا در حفره دندانی قرار میگیرد، میتواند مشکلات زیادی ایجاد کند. انقباض باعث ایجاد تنش ناشی از انقباض میشود، اما این دو یکسان نیستند.
تنش ناشی از انقباض فشاری است که در حین پلیمریزاسیون بر چسب (باندینگ) و ساختار دندان اطراف وارد میشود. اگر این فشار از قدرت چسبندگی یا استحکام کامپوزیت یا دندان بیشتر شود، میتواند مشکلاتی به وجود بیاورد، از جمله:
- جدا شدن باندینگ و ایجاد فاصله داخلی یا کناری
- شکستگی در مواد یا ساختار دندان
- لکههای کناری
- میکرولیکیج (نفوذ میکروسکوپی مواد)
- پوسیدگی ثانویه
- حساسیت پس از درمان
چرا دانستن تفاوت مهم است؟
مهم نیست چهکاری انجام دهید، در هر صورت رزینهای کامپوزیت تا حدی دچار انقباض حجمی خواهند شد، اما این الزاماً به این معنا نیست که این موضوع بر موفقیت ترمیم تأثیر میگذارد. درست مانند اینکه مواد مختلف در لباسها واکنش متفاوتی به خشککن داغ نشان میدهند، کامپوزیتهای مختلف نیز درجات متفاوتی از انقباض و تنش را تجربه میکنند.
تصور کنید یک شلوار پشمی و یک شلوار کشی را داخل خشککن انداختهاید و هر دو به یک اندازه کوچک شدهاند. به نظر شما کدامیک پوشیدناش سختتر خواهد بود؟ به دلیل خواص مواد، شلوار کشی کش میآید و تنش کمتری به بدن وارد میکند، در حالی که سفتی شلوار پشمی آن را کمتر انعطافپذیر کرده و احتمال پاره شدن درزهایش را افزایش میدهد. بهطور مشابه، کامپوزیتهای فلو ممکن است به همان اندازه کامپوزیتهای یونیورسال (یا حتی بیشتر) دچار انقباض شوند، اما مدول الاستیک پایین آنها تنش پلیمریزاسیون را کاهش میدهد.
به همین دلیل است که دانستن تفاوت بین انقباض و تنش ناشی از انقباض بسیار مهم است، و همچنین باید به خواص کامپوزیت خود توجه داشته باشید. انتخاب یک کامپوزیت با انقباض پایین الزاماً تضمینکننده تنش کمتر نیست، درست همانطور که خرید لباس پشمی از پیش کوچکشده تضمین نمیکند که راحت باشد.
چطور با این مشکل کنار بیاییم؟
در حالی که انقباض ناشی از پلیمریزاسیون بهطور کامل قابل حذف نیست، راههایی برای کاهش تنش وجود دارد. با این حال، بسیاری از این استراتژیها، از جمله تکنیک لایهگذاری یا کیورینگ با شروع نرم، وابسته به خواص کامپوزیت هستند. کامپوزیتهای یونیورسال سنتی، برای مثال، نیاز به قرار دادن لایهلایه دارند تا انقباض و تنش را کاهش دهند – اما این تکنیک میتواند خطراتی مانند ایجاد فضای خالی، تطابق ضعیف و آلودگی با خون یا بزاق را افزایش دهد. در نهایت، کاهش تنش ناشی از انقباض به انتخاب ماده مناسب برمیگردد، که باید در عین حال روند قرارگیری و آمادهسازی حفره را سادهتر کند.
نتیجهگیری
هنگام انجام ترمیمهای کامپوزیتی، انقباض پلیمریزاسیون و تنش ناشی از آن اجتنابناپذیر هستند اما موانعی غیرقابل عبور نیستند. هرچه بیشتر در مورد چگونگی تأثیر هر یک بر دندان و موفقیت ترمیم بدانید، آمادگی بیشتری برای یافتن بهترین گزینه برای هر مورد خواهید داشت.
